Aceton
związek organiczny, najprostszy keton alifatyczny, znajdujący szerokie zastosowanie w przemyśle i gospodarstwie domowym, np. jako zmywacz do paznokci
ADR
(ang. American Depository Receipt) - amerykański kwit depozytowy, papier wartościowy wystawiany jako imienny dokument potwierdzający prawa do przechowywanych przez określony podmiot (z reguły bank amerykański) akcji spółki nie amerykańskiej.
Alkilacja
proces rafineryjny polegający, w warunkach PKN ORLEN, na łączeniu frakcji olefinowej z parafinową celem produkcji wysokooktanowego składnika benzyny - alkilatu. Proces prowadzony jest na instalacji Alkilacji w obecności kwasu fluorowodorowego HF.
Baryłka
jednostka objętości cieczy używana głównie w handlu ropą naftową i przemyśle naftowym. 1 baryłka ropy naftowej (1 bbl) = 42 galony amerykańskie = 158,96832 litra.
Benzen
związek organiczny, podstawowy węglowodór aromatyczny, wykorzystywany m.in. w przemyśle chemicznym oraz farmaceutycznym
Bezpośrednie emisje gazów cieplarnianych (Zakres 1)
emisje bezpośrednie pochodzące ze źródeł będących własnością organizacji raportującej lub przez nią kontrolowanych
Big data
narzędzie zapewniające zaawansowaną analitykę dostępnych danych w celu dopasowania oferty, przygotowania skutecznych akcji promocyjnych, lepszej segmentacji stacji (pod względem oferty i poziomu cen).
Bioestry
estry metylowe wyższych kwasów tłuszczowych produkowane z olejów roślinnych lub tłuszczów zwierzęcych. Stosowane jako biokomponent do oleju napędowego lub samoistne paliwo przeznaczone do pojazdów z silnikiem diesla. Spełnia standardy jakościowe określone dla tego biopaliwa w normie PN EN 14214, obowiązującej zarówno w Polsce jak i na innych rynkach Unii Europejskiej.
Bioetanol
alkohol etylowy otrzymywany z biomasy lub biodegradowalnych odpadów.
Blok gazowo-parowy w Płocku
planowana elektrociepłownia kogeneracyjna w Płocku o mocy 600 MWe. Kluczowym elementem inwestycji będzie zastosowanie rozwiązania z nowoczesną turbiną gazową o jednej z najwyższych dostępnych na rynku sprawności (klasa H)
BOE
ang. barrel of oil equivalent = baryłka ekwiwalentu ropy naftowej
Butadien
organiczny związek chemiczny. Gaz używany do produkcji syntetycznego kauczuku
BZT5
biochemiczne zapotrzebowanie tlenu – umowny wskaźnik określający biochemiczne zapotrzebowanie tlenu, czyli ilość tlenu wymaganą do utlenienia związków organicznych i/lub nieorganicznych przez mikroorganizmy (bakterie aerobowe). Wartość tę uzyskuje się w wyniku pomiaru zużycia tlenu przez badaną próbkę wody lub ścieków w ciągu 5 dób w temperaturze 20C. Pośrednio określa się w ten sposób stężenie substancji organicznej podatnej na biodegradację. Wskaźnik czystości wody i jakości oczyszczanych ścieków
CAPEX
nakłady inwestycyjne
Catalyst
powstały 30 września 2009 roku system autoryzacji i obrotu dłużnymi instrumentami finansowymi. Prowadzony jest na platformach transakcyjnych Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie S.A. i BondSpot S.A. (dawniej: MTS CeTO S.A.)[1]. Rynek obligacji Catalyst tworzą cztery platformy obrotu:- dwie prowadzone przez GPW – w formule rynku regulowanego i Alternatywny system obrotu – przeznaczone są dla klientów detalicznych,
- dwa rynki prowadzone przez BondSpot przeznaczone dla klientów hurtowych w formule regulowanego rynku pozagiełdowego oraz alternatywnego systemu obrotu.
CEE
(ang. Central and Eastern Europe) – Europa Środkowo-Wschodnia
Certyfikat AEO
(ang. Authorised Economic Operator) – w Polsce pod nazwą Certyfikat Upoważnionego Przedsiębiorcy. Status AEO to instytucja Wspólnotowego Kodeksu Celnego, która została wprowadzona do porządku prawnego Unii Europejskiej z dniem 1 stycznia 2008 roku celem stworzenia bezpiecznego łańcucha dostaw oraz walki z terroryzmem. Przyznanie statusu AEO to uznanie przedsiębiorcy za Upoważniony Podmiot Gospodarczy, tj. podmiot uprzywilejowany, któremu przysługuje szereg udogodnień przy dokonywaniu obrotu towarowego. Status AEO przyznany w jednym państwie członkowskim Unii Europejskiej jest uznawany w całej Wspólnocie
Certyfikat wdrożenia Ramowego Systemu Zarządzania Responsible Care
(Certyfikat RSZ RC) Certyfikat RSZ RC jest potwierdzeniem, że PKN ORLEN jest firmą funkcjonującą zgodnie z najwyższymi międzynarodowymi standardami zarządzania w obszarze tzw. triady HSE (Health, Safety, Environment), działającą zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, w poszanowaniu określonych prawem warunków środowiskowych i w myśl założeń społecznej odpowiedzialności biznesu. Wszelkie działania prowadzone są profesjonalnie. Realizując je Spółka myśli o obecnym i przyszłym oddziaływaniu środowiskowym Koncernu
ChZT
chemiczne zapotrzebowanie tlenu – umowne pojęcie oznaczające ilość tlenu (mgO2/dm³) pobranego z utleniacza (dwuchromianu potasu K2Cr2O7) na utlenienie związków organicznych i niektórych nieorganicznych (np. siarczynów, siarczków, żelaza (II), amoniaku) do najwyższego w danych warunkach stopnia utlenienia. Stosowane jako miara zanieczyszczeń w wodzie i ściekach
CODO
stacja paliw będąca własnością sieci i prowadzona przez ajenta
CONCAWE
(Conservation of Clean Air and Water in Europe) – stowarzyszenie zrzeszające firmy naftowe. Prace CONCAWE dostarczają informacji o oddziaływaniu europejskiego przemysłu naftowego na środowisko naturalne. Pozwalają również na techniczne przygotowanie firm naftowych do realizacji takich zadań, jak np. ograniczenie negatywnego oddziaływania chemikaliów na ludzi i środowisko naturalne
CSR
(ang. corporate social responsibility) - społeczna odpowiedzialność biznesu. Odpowiedzialność społeczna rozumiana jest jako strategia zarządzania i koncepcja podejścia do prowadzenia biznesu, zakładająca budowanie dobrych i trwałych relacji, opartych o wzajemne zrozumienie oczekiwań i szacunek z szeroko rozumianym otoczeniem biznesowym
Destylacja
metoda rozdzielania fizycznego mieszanin ciekłych, w której wykorzystywane jest zjawisko różnic temperatur wrzenia poszczególnych komponentów w mieszaninie poddawanej rozdzielaniu.
DOFO
stacja paliw będąca własnością ajenta i prowadzona na zasadzie umowy franszyzy
Dyferencjał Brent/Ural
różnica między notowaniami dwóch gatunków ropy naftowej liczona wg formuły Med Strip – Ural Rdam (Ural CIF Rotterdam)
Dywidenda
przypadająca na 1 akcję (udział) część zysku netto spółki kapitałowej przeznaczona do wypłaty dla akcjonariuszy
Dzień prawa do dywidendy
dzień, według którego ustala się listę akcjonariuszy uprawnionych do dywidendy za dany rok obrotowy. Tylko osoby posiadające w tym dniu akcje spółki mają prawo do otrzymania dywidendy za dany rok obrotowy
Dzień wypłaty dywidendy
dzień, w którym następuje przekazanie dywidendy akcjonariuszom spółki
Dźwignia finansowa netto
dług netto/kapitał własny x 100%
E&P
(ang. Exploration and Production) sektor poszukiwań i wydobycia
EBIT
wynik operacyjny
EBITDA
(ang. earnings before interest, tax, depreciation and amortisation) zysk przed odsetkami, opodatkowaniem i amortyzacją
EBITDA LIFO
EBITDA LIFO = raportowana EBITDA + wycena zapasów
EPCA
(The European Petrochemical Association) – Europejskie Stowarzyszenie Petrochemiczne to międzynarodowa organizacja niekomercyjna z siedzibą w Brukseli, która obsługuje ogólnoświatową społeczność producentów petrochemicznych, ich dostawców, klientów i usługodawców. W tym segmencie branży EPCA stanowi platformę spotkań, wymiany informacji oraz transferu wiedzy, jak również ośrodek analityczny kwestionujący dotychczasowe sposoby działania. EPCA gromadzi ponad 700 firm członkowskich z 53 krajów
ERT
(European Roundtable of Industrialists) – Europejski Okrągły Stół Przemysłowców organizacja powstała w 1983 roku zrzeszająca ponad 50 prezesów europejskich koncernów przemysłowych
Etylen
związek organiczny, najprostszy węglowodór nienasycony (alken); eten
EURIBOR
(ang. Euro Interbank Offered Rate) – stopa procentowa przyjęta na rynku międzybankowym w strefie euro dla kredytów międzybankowych
Fertilizers Europe
(Europejska Organizacja Producentów Nawozów) – organizacja zrzeszająca największe europejskie przedsiębiorstwa produkujące nawozy
GDOŚ
Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska jest instytucją, która odpowiada za realizację polityki ochrony środowiska w zakresie: zarządzania ochroną przyrody, w tym m.in. obszarami Natura 2000, i kontroli procesu inwestycyjnego. Realizuje także zadania dotyczące zapobiegania i naprawy szkód w środowisku
GDR
(ang. Global Depositary Receipt) - globalny kwit depozytowy, papier wartościowy, który jest wyemitowany poza granicami Rzeczpospolitej Polskiej przez Bank Depozytowy w związku z akcjami
Glikole
najprostsze dihydroksylowe alkohole alifatyczne
GWP
(Potencjał tworzenia efektu cieplarnianego) - wartości GWP opisują oddziaływanie wymuszania radiacyjnego masy jakiegoś gazu cieplarnianego w porównaniu z taką samą masą dwutlenku węgla w konkretnym okresie.
Wartości GWP konwertują dane dotyczące emisji GHG dla gazów innych niż CO2 na jednostki ekwiwalentu CO2.
HSE
Health, Safety and Environment – pl. Zdrowie, Bezpieczeństwo i Środowisko
Hydrokraking
katalityczny kraking surowców węglowodorowych w obecności wodoru. Proces ten podnosi uzyski produktów lekkich z ropy naftowej.
Hydroodsiarczanie
proces usuwania związków siarki w wyniku kontaktu surowca z wodorem na złożu katalizatora w warunkach podwyższonej temperatury i ciśnienia
Imisja
ilość substancji pyłowych lub gazowych w jednostce objętości powietrza atmosferycznego, przenoszonych przez wiatr, często z dużych odległości. Stanowią je produkty spalania paliw i substancje pochodzące z prowadzonych procesów technologicznych.
Indeks EII wg. metodologii Solomon’a
(Energy Intensity Index) – wskaźnik intensywności energetycznej, benchmark umożliwiający porównywanie efektywności energetycznej rafinerii.
Industrial Emission Directive
(IED) - Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/75/UE w sprawie emisji przemysłowych
Instalacja Hydroodsiarczania Gudronu
(HOG) – instalacja rafineryjna przeznaczona do przeróbki pozostałości próżniowej z destylacji rurowo-wieżowej na lżejsze produkty oraz przygotowania pozostałości próżniowej do spalania w Elektrociepłowni, m.in. poprzez odsiarczane przy pomocy wodoru
Instalacja Metatezy
Instalacja Metatezy powstanie na terenie Zakładu Produkcyjnego w Płocku i będzie wytwarzała propylen o jakości polimerowej. Obecny nominalny wolumen produkcji w tym zakresie wynosi 450 tys. ton. Inwestycja podniesie moce wytwórcze do poziomu 550 tys. ton rocznie. Koszt realizacji projektu wyniesie około 400 mln PLN. Instalacja Metatezy powstanie na bazie licencji zakupionej przez Koncern od firmy Lummus Technology Inc. z grupy CB&I, specjalizującej się w szeroko rozumianej infrastrukturze energetycznej. Umowa z wykonawcą obejmuje także usługi doradztwa technicznego i inżynieryjnego. W założeniach obecnej strategii zakreślonej do 2017 r Grupa ORLEN przewiduje wydatki na realizację najważniejszych projektów inwestycyjnych w obszarze petrochemii na poziomie 1,6 mld zł.Instalacja SCR
(Selective Catalitic Reduction) – instalacja odazotowania spalin metodą katalityczną SCR oczyszcza spaliny z kotła gazowo-olejowego. Instalacja SCR na kotłach jest elementem rozpoczętego w roku 2010 Programu Inwestycji Ekologiczno-Energetycznych PKN ORLEN dotyczącego dostosowania Elektrociepłowni w Płocku do wymagań obowiązujących od 2016 roku
Instalacja/technologia odazotowania spalin DeNOx
technologia katalitycznego odazotowania spalin (SCR) zastosowana w Elektrociepłowni, pozwalająca na redukcję tlenków azotu obecnych w spalinach do azotu cząsteczkowego, celem dotrzymania norm emisji spalin
Kapitał Pracujący
należności z tytułu dostaw i usług + zapasy – zobowiązania z tytułu dostaw i usług
Katalizator
substancja, która przyspiesza (inicjuje) oczekiwaną reakcję chemiczną.
Kodeks spółek handlowych
Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t.j. Dz.U. 2013 nr 0 poz. 1030 z późn. zm.)
KPI Kluczowe wskaźniki efektywności
(ang. Key Performance Indicators) – finansowe i niefinansowe wskaźniki stosowane jako mierniki w procesach pomiaru stopnia realizacji celów organizacji
Kraking
Termiczna lub katalityczna przemiana ciężkich lub złożonych węglowodorów w produkty lekkie i koks, co powoduje wzrost wydajności uzysku lekkich produktów z ropy naftowej
Kryteria ESG
(Environmental, Social, Governance) − skrót oznaczający czynniki, w oparciu o które tworzone są oceny pozafinansowe przedsiębiorstw, państw i innych organizacji. Składają się one z 3 elementów: E – Środowisko (z ang. environmental), S – Społeczna odpowiedzialność (z ang. social responsibility) i G – Ład korporacyjny (z ang. corporate governance). Ich głównym celem jest dostarczenie inwestorom możliwości porównania na jednej płaszczyźnie alternatywnych kierunków inwestowania, poprzez analizę tych 3 parametrów
Kwas tereftalowy
organiczny związek chemiczny z grupy kwasów aromatycznych. Oczyszczony kwas tereftalowy (PTA) jest stosowany głównie jako surowiec do produkcji politereftalanu etylenu (PET), włókien poliestrowych oraz włókien poliamidowych o dużej wytrzymałości na zrywanie
LIBOR
(ang. London Interbank Offered Rate) – stopa procentowa przyjęta na rynku międzybankowym w Londynie dla kredytów międzybankowych
LPG
(ang. Liquefied Petroleum Gas) - gaz płynny, stanowi mieszaninę propanu i butanów. LPG znajduje zastosowanie jako paliwo kuchenne, paliwo do ogrzewania oraz jako paliwo silnikowe
Ług sodowy
wodny roztwór wodorotlenku sodu NaOH. Należy do podstawowych surowców chemicznych i znalazł zastosowanie niemalże we wszystkich gałęziach przemysłu
Med Strip
Notowanie ropy Brent
Modelowa Marża Downstream
Liczona wg formuły: przychody (90,7% Produkty = 22,8% Benzyna + 44,2% ON+ 15,3% COO + 1,0% SN 150 + 2,9% Etylen + 2,1% Propylen + 1,2% Benzen + 1,2% PX) minus koszty (wsad 100% = 6,5% Ropa Brent + 91,1% Ropa URAL + 2,4%Gaz ziemny)
Modelowa Marża Olefinowa
Liczona wg formuły: przychody (100% Produkty = 0,85*Etylen*54% + 0,92*Propylen*28% + 0,84*Glikole*9% + 0,81*Butadien*6% + 0,8*Tlenek Etylenu*3%) minus koszty (100% Wsad = 100% Nafta); ceny produktów wg notowań.
Modelowa Marża Petrochemiczna
liczona wg formuły: przychody ze sprzedaży produktów (98% Produkty = 44% HDPE + 7% LDPE + 35% PP Homo + 12% PP Copo) - koszty (100% wsadu = 75% nafty + 25% LS VGO). Notowania rynkowe kontrakt.
Modelowa Marża Rafineryjna
liczona wg formuły: przychody ze sprzedaży produktów (93,5% Produkty = 36% Benzyna + 43% Olej napędowy + 14,5% Ciężki olej opałowy) - koszty (100% wsadu: ropa i pozostałe surowce). Całość wsadu przeliczona wg notowań ropy Brent. Notowania rynkowe spot.
Monomery
cząsteczki tego samego lub kilku różnych związków chemicznych o stosunkowo niedużej masie cząsteczkowej, z których w wyniku reakcji polimeryzacji powstają polimery; etylen i propylen
mWIG40
indeks obejmuje 40 średnich spółek notowanych na Głównym Rynku Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie
NCW biopaliw i biokomponentów
(Narodowy Cel Wskaźnikowy) − tj. minimalny udział biopaliw i biokomponentów w paliwach w danym roku, którego realizacja dokonywana jest przez podmioty do tego zobowiązane, czyli głównie koncerny naftowe dostarczające paliwa na rynek
Natural Gas Liquids
ciekłe produkty, będące pochodnymi wydobycia gazu ziemnego i powstające podczas jego przetwarzania
Ocena ratingowa
ratingi kredytowe wyrażają opinię na temat względnej zdolności danego podmiotu do wykonania swoich zobowiązań finansowych, w tym wypłaty odsetek, dywidend uprzywilejowanych, spłaty kapitału, zaspokojenia roszczeń ubezpieczeniowych oraz wykonania zobowiązań wobec kontrahentów. Ratingi kredytowe pozwalają inwestorom ocenić prawdopodobieństwo otrzymania należnych im wypłat z tytułu dokonanych inwestycji
Odpisy aktualizujące
odpisy z tytułu utraty wartości aktywów trwałych przeprowadzane zgodnie z przepisami międzynarodowego standardu rachunkowości MSR 36 – utrata wartości aktywów
Odpowiedzialność i Troska
już od 22 lat, pod auspicjami Polskiej Izby Przemysłu Chemicznego, funkcjonuje w Polsce światowy Program Responsible Care (pl. Odpowiedzialność i Troska). Jest to prośrodowiskowy program realizowanym przez przemysł chemiczny na całym świecie. W Polsce realizatorami programu jest 31 firm sektora chemicznego i branż pokrewnych, które dobrowolnie realizują działania na rzecz: ochrony środowiska, ochrony zdrowia, wzrostu bezpieczeństwa procesowego
Odwierty netto
liczba odwiertów skorygowana o udziały innych partnerów
Oleje lekkie
inaczej oleje napędowe, mieszanina węglowodorów pochodzenia naftowego zawierających od 9 do 25 atomów węgla w cząsteczce, np.: olej napędowy grzewczy Ekoterm Plus (PKN ORLEN), znajduje zastosowanie w kotłach ogrzewających domy mieszkalne, kotłach parowych, piecach przemysłowych oraz technologicznych
Oleje opałowe ciężkie C1 i C3
olej opałowy ciężki C1 jest otrzymywany w wyniku zmieszania komponentów ciężkich i lekkich pochodzących z wtórnej oraz zachowawczej przeróbki ropy naftowej. Olej opałowy ciężki 1 przeznaczony jest do stosowania jako paliwo do kotłów centralnego ogrzewania, kotłów parowych, pieców przemysłowych oraz do celów technologicznych. Olej opałowy ciężki C-3 jest mieszaniną węglowodorów otrzymywaną w toku zachowawczych i wtórnych rafineryjnych procesów przerobu ropy naftowej. Przeznaczony jest do stosowania jako paliwo do kotłów centralnego ogrzewania, kotłów parowych, pieców przemysłowych oraz do celów technologicznych
OPEC
(ang. Organization of the Petroleum Exporting Countries) – Organizacja Krajów Eksportujących Ropę Naftową z siedzibą w Wiedniu. Celem organizacji jest kontrolowanie światowego wydobycia ropy naftowej, poziomu cen i opłat eksploatacyjnych. Do OPEC obecnie należą: Algieria, Angola, Arabia Saudyjska, Ekwador, Irak, Iran, Katar, Kuwejt, Libia, Nigeria, Wenezuela i Zjednoczone Emiraty Arabskie
Ortoksylen
organiczny związek chemiczny, węglowodór aromatyczny, pochodna benzenu. Wykorzystywany jest jako półprodukt do produkcji bezwodnika ftalowego oraz benzyn silnikowych
Osoby nieaktywne
osoby przebywające na długotrwałych absencjach, np.: na urlopach bezpłatnych, urlopach macierzyńskich, urlopach wychowawczych, urlopach rodzicielskich, zasiłkach rehabilitacyjnych i służbie wojskowej
PCW
tworzywo sztuczne, polichlorek winylu
Płynność bieżąca
aktywa obrotowe/zobowiązania krótkoterminowe
Płynność szybka
(aktywa obrotowe – zapasy)/zobowiązania krótkoterminowe
Polietylen
polimer otrzymywany w wyniku polimeryzacji etylenu (etenu). Z polietylenu wytwarza się: protezy, izolacje elektryczne, folie, rury, węże, pojemniki, materiały elektroizolacyjne, kije hokejowe, narty, żagle, liny, kamizelki kuloodporne, zabawki, opakowania
Polimery
(gr. polymeres - wieloczęściowy, zbudowany z wielu części) - substancje chemiczne o bardzo dużej masie cząsteczkowej, które składają się z wielokrotnie powtórzonych jednostek zwanych merami.
Polipropylen
polimer otrzymywany w wyniku stereospecyficznej polimeryzacji propenu, używany do wyrobu, m.in. włókien, folii, artykułów technicznych, itp
PRIBOR
(ang. Prague Inter Bank Offered Rate) – stopa procentowa przyjęta na czeskim rynku międzybankowym dla kredytów międzybankowych
Procedura Gospodarki Odpadami
dokument wewnętrzny Spółki regulujący gospodarkę odpadami, opracowany na podstawie obowiązujących aktów prawnych
Propylen
związek organiczny, węglowodór nienasycony. Propylen jest surowcem do otrzymywania wielu związków organicznych, m.in.: alkoholu izopropylowego, gliceryny, izopropylobenzenu, polipropylenu
PTA
Kwas tereftalowy (kwas 1,4-benzenodikarboksylowy), C6H4(COOH)2 – organiczny związek chemiczny z grupy kwasów aromatycznych, zawierający dwie grupy karboksylowe w pozycji para.ROA
zysk netto/aktywa ogółem x 100%
ROE
zysk netto/kapitał własny x 100%
REACH
Rozporządzenie (WE) 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej, którego głównym celem jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony zdrowia ludzkiego i środowiska, przy jednoczesnym wsparciu konkurencyjności unijnego sektora chemikaliów. Rozporządzenie propaguje również alternatywne metody oceny zagrożeń stwarzanych przez substancje chemiczne w celu ograniczenia liczby badań przeprowadzanych na zwierzętach
Rentowność sprzedaży brutto
zysk przed opodatkowaniem / przychody ze sprzedaży x 100%
Rentowność sprzedaży netto
zysk netto / przychody ze sprzedaży x 100%
RESPECT Index
indeks obejmujący firmy odpowiedzialne społecznie notowane na Głównym Rynku Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Odpowiedzialność społeczna rozumiana jest jako strategia zarządzania i koncepcja podejścia do prowadzenia biznesu, zakładająca budowanie dobrych i trwałych relacji, opartych o wzajemne zrozumienie oczekiwań i szacunek z szeroko rozumianym otoczeniem biznesowym
Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 24 sierpnia 2012 r.
(Dz. U. 2012.177.1031) - w sprawie poziomów niektórych substancji w powietrzu
Rynek Catalyst
rynek obligacji na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Prowadzony jest na platformach transakcyjnych Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie i BondSpot
Saletra amonowa
związek nieorganiczny, uniwersalny nawóz azotowy
System EBI
elektroniczna Baza Informacji, administrowana przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie
System EU ETS
Europejski System Handlu Emisjami – znany także jako wspólnotowy rynek uprawnień do emisji dwutlenku węgla (CO2) lub system ETS
System Zarządzania Ryzykiem Korporacyjnym
kluczowe narzędzie zapewniające informacje o występujących ryzykach i skuteczności zarządzania nimi w celu realizacji celów strategicznych i operacyjnych
Szybkość obrotu majątku
przychody netto ze sprzedaży/średni stan aktywów
Szybkość obrotu należności
średni stan należności z tytułu dostaw i usług netto/przychody netto ze sprzedaży x 365 dni
Szybkość obrotu zapasów
średni stan zapasów/przychody netto ze sprzedaży x 365 dni
Szybkość obrotu zobowiązań
średni stan zobowiązań z tytułu dostaw i usług/koszt własny sprzedaży x 365 dni
TRR
Ang. Total Recordable Rate = międzynarodowy wskaźnik wypadkowości w przedsiębiorstwach wyznaczany w następujący sposób: (ilość wypadków przy pracy w danym okresie/liczbę roboczogodzin przepracowanych w tym okresie) x 1 000 000.
T1 PSER
liczba zdarzeń o dużych skutkach w związku z uwolnieniem substancji do otoczenia x 1 000 000 / ilość roboczogodzin
T2 PSER
liczba zdarzeń o mniejszych skutkach w związku z uwolnieniem substancji do otoczenia x 1 000 000 / ilość roboczogodzin
Toe
tona oleju ekwiwalentnego (toe) – jest to energetyczny równoważnik jednej metrycznej tony ropy naftowej o wartości opałowej równej 10.000 kcal/kg.
Toluen
związek organiczny, węglowodór aromatyczny wysokiej czystości produkt wykorzystywany najczęściej jako półprodukt do wyrobu półproduktów organicznych, barwników, rozpuszczalników, klejów, materiałów wybuchowych, paliw silnikowych
Towarowa Giełda Energii
(TGE) – przedmiotem obrotu na TGE jest energia elektryczna, paliwa ciekłe i gazowe, a także limity wielkości emisji zanieczyszczeń. TGE rozpoczęła działalność operacyjną 30 czerwca 2000 roku, kiedy zawarte zostały pierwsze kontrakty na dostawę energii elektrycznej na tzw. Rynku Dnia Następnego (RDN). Obecnie TGE prowadzi: Rynek Dnia Następnego (RDN), Rynek Terminowy Towarowy (RTT) z fizyczną dostawą, Rynek Praw Majątkowych dla OZE i Kogeneracji. TGE prowadzi także Rejestr Świadectw Pochodzenia dla energii elektrycznej wyprodukowanej w OZE oraz w wysokosprawnych źródłach kogeneracyjnych, a także Rynek Uprawnień do Emisji CO2
TSR
(ang. Total Shareholder Return) – wskaźnik ekonomiczny określający stopę zwrotu inwestorów z posiadania akcji danego przedsiębiorstwa w danym okresie
Turbozespół TG7
Turbozespół upustowo – przeciwprężny o mocy 70 MWe, włączony w istniejącą dotychczas strukturę Elektrociepłowni, umożliwiający zwiększenie potencjału wytwórczego energii elektrycznej
Uprawnienia do emisji CO2
prawa majątkowe, ujmowane jako wartości niematerialne, które nie podlegają amortyzacji (z uwagi na wysoką wartość końcową), lecz podlegają analizie pod kątem utraty wartości
Upstream
Działalność poszukiwawczo-wydobywcza węglowodorów.
URAL RDAM (URAL CIF ROTTERDAM)
notowanie ropy Ural w Rotterdamie
Ustawa o Szczególnych Uprawnieniach Ministra Właściwego do Spraw Skarbu Państwa
Ustawa z dnia 18 marca 2010 roku o szczególnych uprawnieniach ministra właściwego do spraw skarbu Państwa oraz ich wykonywaniu w niektórych spółkach kapitałowych lub grupach kapitałowych prowadzących działalność w sektorach energii elektrycznej, ropy naftowej oraz paliw gazowych (Dz. U. nr 65, poz. 404)
Uzysk produktów białych
uzysk benzyny, oleju napędowego i grzewczego, frakcji paliwowych oraz gazu płynnego i suchego w stosunku do ilości przerobionej ropy
VILIBOR
(ang. Vilnius Inter Bank Offered Rate) – stopa procentowa przyjęta na litewskim rynku międzybankowym dla kredytów międzybankowych
Węglowodory
związki organiczne zbudowane z węgla i wodoru. Ropa naftowa i gaz ziemny są mieszaninami węglowodorów
WIBOR
(ang. Warsaw Inter Bank Offered Rate) – stopa procentowa przyjęta na polskim rynku międzybankowym dla kredytów międzybankowych
WIG-Poland
w skład indeksu wchodzą wyłącznie akcje krajowych spółek notowanych na Głównym Rynku Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie, które spełnią bazowe kryteria uczestnictwa w indeksach
WIG-Paliwa
indeks sektorowy, w którego skład wchodzą spółki uczestniczące w indeksie WIG i jednocześnie zakwalifikowane do sektora „przemysł paliwowy”
WIG20
indeks obliczany na podstawie wartości portfela akcji 20 największych i najbardziej płynnych spółek z Głównego Rynku Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie
WIG30
indeks obliczany na podstawie wartości portfela akcji 30 największych i najbardziej płynnych spółek z Głównego Rynku Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie
Wodorotlenek sodu, soda żrąca, soda kaustyczna, NaOH
nieorganiczny związek chemiczny z grupy wodorotlenków, należący do najsilniejszych zasad. Stosowany jest do produkcji mydła, środków piorących, celulozy, jedwabiu wiskozowego, barwników, papieru, do rafinacji ropy naftowej, wyrobu szkła wodnego, a także jako masa pochłaniająca i odczynnik w laboratorium
Wskaźnik wypadkowości TRR
(ang. Total Recordable Rate) jest międzynarodowym wskaźnikiem wypadkowości w przedsiębiorstwach. W PKN ORLEN wyznaczany jest w następujący sposób: TRR = (ilość wypadków przy pracy w danym okresie z absencją chorobową / liczbę roboczogodzin przepracowanych w tym okresie) * 1000000
Wycena Zapasów
korekta LIFO
Wysokosprawna kogeneracja
wytwarzanie energii elektrycznej lub mechanicznej i ciepła użytkowego w kogeneracji, które zapewnia oszczędność energii pierwotnej zużywanej w jednostce kogeneracji w wysokości nie mniejszej niż 10% w porównaniu z wytwarzaniem energii elektrycznej i ciepła w układach rozdzielonych lub w jednostce kogeneracji o mocy zainstalowanej elektrycznej poniżej 1 MW w porównaniu z wytwarzaniem energii elektrycznej i ciepła w układach rozdzielonych.
Zapasy obowiązkowe
uregulowania prawne nałożone na przedsiębiorców i handlowców operujących na polskim rynku, mówiące o obowiązku utrzymywania obowiązkowych zapasów ropy naftowej lub paliw (z wyłączeniem gazu płynnego LPG)
ZWZ
Zwyczajne Walne Zgromadzenie